ERGEN ZORBALIĞI NEDİR?
Zorbalık; bireyin kendisinden daha güçsüz olduğunu düşündüğü kişiye karşı sözlü ve fiziki davranışlarda bulunarak taciz etmesi şeklinde tanımlanabilir. Özellikle ergenler arasında görülen zorbalık vakaları genellikle okul yaşantısında kendini gösterir ve bu durum sınıftaki herkes tarafından kabullenilmiştir. Zorbalık yapan kişi; kendini ve gücünü ispat etmek, diğer öğrencilerin gözünde elde ettiği statüyü korumak gibi isteklere sahip olabilir. Uyguladığı zorbalığı bir güç gösterisine dönüştüren bu çocuklar, diğerlerinin de bu gösteriye şahitlik yapmasına ihtiyaç duyarlar. Bu durumda zorbalık yapanların birçoğu akranları tarafından reddedilmezler ve grup içindeki konumlarını da korurlar. Zorbalığa uğrayanlar ise genellikle kendini ifade etmekte ve arkadaş edinmekte zorlanan, yalnız kalan kişilerdir. Yapılan çalışmalara göre fiziksel şiddet uygulayan çocukların okulda düşük not alma, erken yaşlarda sigara ve alkol kullanımına başlama ihtimali daha fazla çıkmıştır. Fiziksel şiddet kurbanı olan çocuklar ise genellikle kaygılı, sosyal yaşamda çekingen duran ve saldırgan yapıdaki kişilerdir. Endişeli yapıdaki çocukların mağdur olma nedeni zorbalığa uğradıklarında karşılık vermemeleri iken, saldırgan yapıdaki çocukların zorbalığa uğrama nedeni tehditkar şekilde akranlarını rahatsız etmeleri olabilmektedir. Yaşanan zorbalık vakalarına bakıldığında erkek çocukların kız çocuklara oranla zorbalık yapmaya daha yatkın olduğu görülse de cinsiyet farklılıkları konusunda net veriler yoktur.
Gençler arasındaki zorbalık davranışı incelendiğinde ortaya çıkan belli başlı konular vardır. Örneğin görünüş ve konuşmadan ötürü aşağılama en yaygın zorbalık nedeni olarak karşımıza çıkar. Burada çocukların fiziksel özellikleri ve dili kullanma becerilerinin diğerleri tarafından yetersiz veya normal dışı görülmesi söz konusudur. Karşılaşılan bu gibi durumlarda zorbalığa maruz kalan kişilerin özgüvensizlik, kaygı, iletişim kurma becerisinde azalma gibi sorunlar yaşadığı görülür. Bir diğer zorbalık nedeni ise cinsel yorum ve jestlerin konusu olmaktır. Kişinin rahatsız hissettiği cinsel şakalara maruz kalması, kendi cinsiyet kimliğinden dolayı diğerleri tarafından aşağılanması veya bir cinsel obje yerine koyulması gibi durumları kapsar. Bu konuda kadınların erkeklerden daha fazla zorbalığa maruz kaldığı görülmüştür. Dövülme, tartaklanma, itilme başlığı ise sık rastlanan bir diğer zorbalık nedenidir. Fiziksel şiddeti yoğun olarak içeren bu zorbalık durumunu ise erkeklerin daha fazla yaşadığı belirtilmiştir. Dedikodu konusu olma, din veya ırk nedeniyle aşağılanma da zorbalığa maruz kalma nedenlerindendir.
Zorbalık konusunda yapılan çalışmalarda zorbalık yapan veya maruz kalan kişilerin depresyona girme, intihar düşüncelerine sahip olma eğiliminin bu tür olaylara karışmayan akranlarına oranla yüksek olduğu belirtilmiştir. Fiziksel şiddet uygulayan veya buna maruz kalan kişilerin ise baş ağrısı, bulantı, anksiyete ve uyku problemleri gibi sağlık sorunları yaşadığı görülmüştür. Zorbalığı engellemek adına okul bazlı müdahaleler, tüm okulu ve bire bir sosyal beceri eğitimini içeren çalışmaların yapılması gerekir. Bu konuda ebeveynlerin ise çocuğun hayatını gözlemlemesi ve çocukları ile açık iletişim kurmayı tercih etmesi önemlidir. Zorbalık yapan veya zorbalığa uğrayan çocuklarda ortaya çıkan, yaşamlarını zorlaştırıcı etkenler konusunda uzman görüşünden faydalanmak ve bu konuda destek almak, içerisinde bulunulan durumu ve etkilerini ortadan kaldırabileceği için başvurulması gereken bir yoldur.
