Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite

Dikkat Dağınıklığı ve Hiperaktivite

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bireyin yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe (dürtüsellik) ve dikkat sorunları ile kendini gösteren bir psikiyatrik bozukluk olarak tanımlanmaktadır.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bir arada görülse de çocukta bir dönem dikkat eksikliği bir dönem de hiperaktivite görülebilmektedir. Bazen de her ikisi bir arada görülebilmektedir. Dikkat süresi ve yoğunluğu yaşa ve ya yapılan aktiviteye göre değişkenlik gösterebilmektedir. Örneğin derslerde dikkat süresi çok kısa iken oyun başında dikkat süresi daha uzun olabilmektedir. Aynı şekilde 10 yaşında bir çocuğun dikkati ile 5 yaşında bir çocuğun dikkati değişkenlik gösterebilmektedir.

Dikkati dağılan her çocukta dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olmayacağı gibi bazı tanı ölçütleri bir uzmana başvurmanızda size yol gösterici olabilir. Amerikan Psikiyatri Birliği’nce Tanımlanan Dikkat Eksikliği ve hiperaktivite Tanı Ölçütleri aşağıda verilmiştir. Bu tarz belirtiler varsa bir uzmana başvurabilirsiniz.

Amerikan Psikiyatri Birliği’nce Tanımlanan Dikkat Eksikliği Tanı Ölçütleri:

• Belirli bir işe ya da oyuna dikkatini vermekte zorlanır
• Dikkati kolayca dağılır.
• Dikkatsizce hatalar yapar
• Başladığı işi bitiremez.
• Kendisiyle konuşulurken dinlemiyormuş gibi görünür.
• Görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanır.
• Yoğun zihinsel çaba gerektiren işleri yapmaktan kaçınır (ev ödevi, okul aktiviteleri gibi).
• Etkinlikler için gereken eşyaları kaybeder.
• Günlük etkinliklerde unutkandır.

Bunlardan en az 6 tanesinin, en az 6 aydır, birden fazla ortamda görülüyor olması durumunda dikkat eksikliği olabileceği düşünülür.

Amerikan Psikiyatri Birliği’nce Tanımlanan Hiperaktivite Ölçütleri:

• Eli ayağı kıpır kıpırdır.
• Oturduğu yerde duramaz.
• Gereksiz yere sağa sola koşturur, eşyalara tırmanır.
• Sakince oynamakta zorlanır.
• Sürekli hareket eder ya da sanki motor takılmış gibidir.
• Çok konuşur.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun Nedenleri

Tam olarak nedeni bilinmese de bu hastalıkta bazı faktörler rol oynayabilmektedir. Bu hastalığı etkileyen bazı faktörler:

• Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ailelerde kalıtımsal olma özelliği gösterebilmektedir.
• Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan kişilerde beyin kimyasalları dengesiz olabilir.
• Dikkat çeken beyin bölgeleri dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda daha az aktiftir.
• Hamilelik sırasında kötü beslenme, enfeksiyonlar, sigara içme, madde bağımlılığı gibi şeyler bebeğin beyin gelişimini etkileyebilir.
• Frontal lob adı verilen beynin ön kısmındaki hasar, dürtü ve duyguları kontrol etmede sorunlara neden olabilir.
• Şeker, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna neden olmaz. DEHB, çok fazla televizyon seyretmekten, kötü bir ev hayatından, eğitimi yetersiz okullardan veya gıda alerjilerinden de kaynaklanmaz.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunda Tedavi

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tam anlamıyla tedavi edilememektedir. Sadece bu hastalığın ortaya çıkardığı olumsuz durumların kontrol edilmesi sağlanabilmektedir. Aynı zamanda hastalığın tedavi yaklaşımında neurofeedback, psikoterapi ve medikal tedavi etkili olmaktadır.