Eşlerden Birinin Kaybı
Eş kaybı, tarif edilmesi çok zor bir acının doğumunu tetiklemektedir. Özellikle eşle yaşanan anıların canlanması, sürekli kaygı ve endişe, ağlama krizleri, nefes alamama gibi durumlar eş kaybından sonra travmatik bir durumun varlığını göstermektedir. İnsanlar sağlıklı evlilik sürecinde eşlerini hayatlarının merkezine koymaktadırlar ve doğal olarak eşlerine karşı bağımlı bir ilişki geliştirmektedirler.
insanlar sağlıklı evlilik sürecinde eşlerini hayatlarının merkezine koymaktadırlar ve doğal olarak eşlerine karşı bağımlı bir ilişki geliştirmektedirler.
Bu durum eşlerin aşkının ölümsüz olduğu hissini vermektedir. Yaşanılan bir kayıp sonucunda eşler bu durum karşısında kendilerini çaresiz hissetmekte ve çok yoğun bir acı hissetmektedir. Bu durumu kabul etmek oldukça zor olsa da eşler bazı psikolojik süreçlerden geçmektedir. Bu süreçler:
- İnkar: Bu aşamada bireyler kaybı kabul etmemekte ve o yaşıyormuş gibi davranmaktadır. Yas sürecinin ilk aşamasında genellikle bu şekilde olmaktadır.
- Suçlu ya da Sorumlu Arayışı: Bu aşamada bireyler kayıptan sorumlu olan birilerini aramaktadırlar. Özellikle suçlayacak kişiler ya da durumlar bulmaya çalışmaktadırlar. Suçlu kişi kendisi ya da kaybettiği eşinden başka birisiyse çok yoğun öfke ve kin duygularını yaşarlar. Bazen suçlayacak kimseyi bulmadıklarında kendilerine de kızabilmektedirler.
- Özlem: Bu dönemde kişi kaybettiği eşi ile ilgili yoğun bir özlem duymaktadır. Tüm yaşanılanları ve hissettikleri duyguları hatırlarlar. Bu dönemde sık sık rüya görebilirler. Geçmiş fotoğraflara bakmak, videoları izlemek gibi davranışlar da sergileyebilmektedirler. Bu dönem depresif dönemin geleceğinin de habercisi olmaktadır.
- Depresif Dönem: Bu dönemde eşler kendilerini üzgün, isteksiz, ilgisiz, halsiz ve çökkün hissederler. Yaşama dair anlamsızlık düşünceleri de bu dönemde aktif olur. Hayata karşı kırgınlık, küskünlük, öfke hissedebilirler. Sık sık ağlama nöbetleri de yaşayabilmektedirler.
- Kabullenme: Eşler bu döneme, depresif dönemi atlatabilirse girmektedirler. Eşler tüm süreci kabullenip içselleştirirler. Hayatın anlamını yeniden keşfetmeye çalışıp, gelecek planları kurmaya çalışırlar. Yaşamın devam ettiğini ve kaybını kabullenip yaşama devam etmesi gerektiğini düşünürler.
Tüm bu aşamaları bireyler farklı zamanlarda yaşamaktadırlar. Bazı bireyler 2 haftada atlatabilirken, bazı bireyler 1 yılda atlatabilmektedir. Bu durum kişiye, yaşa, cinsiyete, karaktere ve psikolojik hastalık öyküsüne göre farklılık göstermektedir.