ERTELEME DAVRANIŞINI AŞMAK İÇİN YAPABİLECEĞİN 5 ADIM
Her birimizin yaşamını devam ettirebilmek ve sağlıklı bir hayat sürebilmek için yapması gereken bazı şeyler, yerine getirmesi gereken bazı sorumlulukları vardır. Bu sorumlulukları vaktinde ve planlı olarak yerine getiremiyorsan, yani erteleme davranışı işlevselliğini etkiliyorsa konumuz seninle alakalı olabilir.
Erteleme davranışı; bir kararı almanı engelleyebilir, aldığın bir kararı hayata geçirmenin önüne geçebilir, sana verilen görevleri zamanında tamamlamanı olanaksız kılabilir. Bu durum ise hayatının genelini etkisi altına alan negatif bir özelliğin haline gelir. Sahip olduğun işteki başarını, kendinle alakalı tatmin olma düzeyini ve diğer insanlarla ilişkilerini etkileyeceği için üzerinde durulması gereken bir konudur. Sahip olduğun bu davranış kalıbının ortaya çıkmasının bazı nedenleri olabilir:
1)Yapmayı seçtiğin şeyin sonuçlarını kestiremiyor olman, veya olumsuz bir sonucu olacağını düşünmen ile alakalı olarak gelişebilir.
2)Yapılacak şeye dair ilgi duymaman ve zevk almaman etkili olabilir.
3)Kendine dair olumsuz bir benlik algısına sahipsen, bu durum işlerde başarısız olacağına veya güzel bir şey ortaya çıkaramayacağına dair fikre kapılmanı sağlayabilir.
4)Uzun vadede fayda sağlayacak bir eylemin yerine anlık zevk verici eylemlere yönelme durumu etkilidir.
5)Yapman gereken şeyler sana olumsuz duygular hissettirebilir. Bu olumsuz duyguyu hissetmemek adına eylemde bulunmaktan kaçınabilirsin.
6)Yapılacaklara karşı mükemmeliyetçi bir yaklaşımda bulunman, yani ya tamamen kusursuz olmalı ya da hiç olmamalı fikriyle yola çıkman ertelemenin nedenlerinden olabilir.
7)Erken yaşlarda ebeveyn ile kurulan iletişimin baskı ve zorlayıcı tutumları da çocuğun üzerinde bir etki bıraktığı için sonraki yaşantısında bu duruma tepki olarak erteleme davranışını benimsemiş olabilir. Yani erteleme davranışının kaynağı geçmiş yaşantılarında da olabilir.
Bahsettiğim gibi erteleme davranışının ortaya çıkmış olmasında birçok neden görülebilir ve her insanda, bireysel farklılıkların etkisi ile bu davranış kalıbı çeşitli konularda ve çeşitli sıklıkta görülebilir. Bununla beraber, ertelemecilik sorununu çözmek için yapılabilecek çeşitli uygulamalar vardır. Şimdi bunlardan bahsedelim.
Erteleme davranışının üstesinden gelmek için:
1)Yapmayı ertelediğin şeyleri bir sıralamaya sokmak ve bu sıralamaya uygun davranmayı kendin için hedef olarak belirlemek sana yardımcı olacaktır. Sıralama yaparken de önem sırasını gözeterek planlamak daha verimli bir çalışma rutini sağlayabilir.
2)Yapacağın şeyleri bir zaman dilimine koyarak o sınır içerisinde bitirmek motive edici olabilir. Burada önemli olan ise yapacağın iş için belirlediğin zamanın gerçekçi olması ve uygulanabilir bir programa sahip olman.
3)Kendin için koyduğun bu hedefleri destekleyen bir çevreye ve uygun koşullara sahip olmak da erteleme davranışının azalmasında yardımcı olabilir. Bir iş yapmaya başladığında dikkat dağıtıcı ögelerden uzaklaşırsan, çalışma ve odaklanma konusundaki verimini de arttırabilirsin.
4)Önemli olan bir diğer nokta ise ertelemek konusunda kendimizi ikna etmeye çalıştığımızı fark ettiğimiz anlarda bunu durdurarak kendimizi harekete geçmek konusunda motive etmektir.
5)Erteleme alışkanlığını ortadan kaldırmak için çabaladığın halde başarılı olamıyorsan, bu konu hakkında konuşmak ve fikir almak yeni bakış açıları geliştirmeni sağlayabilir.