2 yıl önce - 22.03.2022 21:45:21 374 Gösterim
NARSİZM NEDİR? NARSİST İNSANLARIN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Çoğu insanın duymuş ve bazı fikirler edinmiş olduğu konulardan biridir narsizm. Hatta günlük yaşantımızda karşılaştığımız bazı insanların narsist olduğunu düşünüp kendimizce tespit koyduğumuz anlar bile olmuştur belki de. Fakat narsizm ve narsist insanlar hakkında bilmemiz gereken şeyler kendini fazlaca seven ve kibirli bir izlenim oluşturan kişi tanımından çok daha fazladır.
Önce narsizmin kökenine bakmak konuyu daha iyi anlamamıza da yardımcı olacağı için biraz eski zamanlara gidelim şimdi. Bilinen ilk narsist Yunan mitolojisinde bahsedilen Narkissos’tur. Bir gün Narkissos sudaki yansımasını görür ve kendi güzelliğinin farkına varır. Gördüğü yansımayı o kadar çok sever ki, ona aşık olur. Yani kendisine aşık olan Narkissos, imkansız aşkına kavuşma isteğiyle yansımasına sarılmak ister. Ardından kendini suda bulur ve boğularak hayatını kaybeder. O zamandan sonra da Narkissos gibi kendine aşık olan kişilere narsist denilmeye başlanır. Bahsettiğim bu mitolojik hikayenin kahramanı Narkissos’ta da gördüğümüz üzere narsizmin içeriğinde kişinin kendisine yönelttiği tutku vardır. Kişi; hayranlık, beğeni, tutku, güven gibi duyguları kendisi ve diğerleri arasında paylaşmak yerine bu gibi duygularını büyük oranda kendisine yöneltmiş haldedir. Bu noktada aklımıza şu soru takılabilir. Neden bazı insanlar duygularını sadece kendilerine yönlendirirken, bazıları etraflarına da yansıtır? Bu iki farklı karakter yapısı nasıl ortaya çıkar? Yapılan araştırmalara bakıldığında, narsist insanlar ve diğerleri arasındaki önemli bir farklılığın çocukluk dönemi yaşantılarında olduğu görülmüştür. Narsist insanlar genellikle daha yaşamlarının ilk başlarında bile yalnızlık duygusunu yaşamaya başlamışlardır. Erken çocukluk dönemlerinde ebeveynler tarafından görülmemiş, ihtiyaçları karşılanmamış, güvenli bağlanma yaşayamamışlardır. Henüz bir bebekken bile ihtiyaçlarını karşılamak adına destek göremedikleri için kendi kendilerine yetme çabası içine girmişlerdir. Burada sağlıklı bir çocukluktan uzak geçirilen yıllar söz konusudur ve her birimizin dış dünyaya hazırlandığı aile yaşantısında eksiklikler göze çarpar. Yaşanan bu eksiklikler çocuğun hayal kırıklığı yaşamasını sağlarken olumsuz duygu durumları içerisinde büyümesine zemin hazırlar. İnsan gelişiminin çok önemli bir kısmını oluşturan bebeklik, çocukluk dönemlerinde güvenli bağlanma yaşayamamış, gereken ilgiyi görememiş ve içe dönük olarak yetişmiş kişiler yetişkin yaşantılarında narsistik eğilimler gösterebilirler. Çünkü bu şekilde yaşanan gelişim süreci bebeğin nesneye yapması gereken duygusal yatırımı kendisine yapmasını, dış dünyaya kapanarak iç dünyasında yaşamayı alışkanlık haline getirmesini sağlamıştır.
Peki narsistik kişilik bozukluğu olan birisi nasıl davranır?
1)Beğenilme ve takdir edilmeye dair aşırı bir ihtiyaçları olabilir.
2)Kendisini eşsiz ve özel birisi olarak gördüğü için, toplumsal statüsü daha üst düzey insanlarla görüşmesi gerektiğine ve onlarla daha iyi anlaşabileceğine dair inanç taşıyabilir.
3)Çoğu zaman diğer insanları kıskanma eğiliminde olabilir veya diğer insanların kendisini kıskandığına dair fikirleri olabilir.
4)Eleştiri almaktan hoşlanmazlar ve aldığı eleştiriler karşısında öfke, utanç gibi hislere kapılabilirler.
5)Kendini beğenmiş, kibirli veya küstah bir profil çizebilirler.
6)İnsan ilişkilerini kendi çıkarları doğrultusunda kullanma eğilimi taşıyabilirler. Bu nedenle kendi amaçlarına ulaşmak adına diğer insanları ve onlarla kurmuş olduğu bağı farklı amaçlar doğrultusunda değerlendirebilirler.
7)Empati yapmakta zorluk çekebilirler. Bu nedenle başka insanların hislerini ve ihtiyaçlarını tanımlayıp gidermekle ilgilenmezler.
8)Kendini çok önemli görüp sahip olduğu başarıları abartma yoluna gidebilirler. Üstün biri olarak bilinmek isterler.
9)Hakkının olduğuna dair inanca kapılmış olabilirler. Yani kendisinin kayırılarak diğerlerinden ayrı tutulması gerektiğini; farklı tedavi, eğitim, yaşam standartlarına sahip olması gerektiğini düşünebilirler.
10)Sınırsız güç, başarı, güzellik, zeka, para, sevgi gibi şeylerin üzerine kafa yorarlar.
Bu gibi davranış biçimlerine narsist insanlarda sıkça rastlanır. Bahsettiğim davranış kalıplarını benimsemiş olan kişi, kendisini ve çevresini etkileyen durumların oluşmasına yol açabilir. Kişinin narsistik kişilik bozukluğuna sahip olup olmadığını da ancak bir uzman tespit ve tedavi edebileceği için psikolojik destek alınması son derece önemlidir.